Sử Dụng Giàn Giáo 0m9 Đúng Cách – An Toàn Tuyệt Đối Trong Thi Công Xây Dựng

Tác giả admin 27/02/2025 31 phút đọc

Tại Sao Việc Sử Dụng Đúng Cách Giàn Giáo 0m9 Lại Quan Trọng?

Trong mọi công trình xây dựng, an toàn lao động luôn được đặt lên hàng đầu. Dù bạn có thiết bị tốt đến đâu nhưng sử dụng không đúng cách thì vẫn tiềm ẩn rủi ro. Giàn giáo 0m9 (hay giàn giáo lửng) với ưu điểm nhỏ gọn, linh hoạt đã trở thành trợ thủ đắc lực cho nhiều nhà thầu. Tuy nhiên, để giàn giáo lửng phát huy tối đa tác dụng và đảm bảo an toàn tuyệt đối, người sử dụng cần nắm vững quy trình lắp dựng, nguyên tắc bố trí và các lưu ý an toàn. Thực tế cho thấy, nhiều sự cố sập đổ giàn giáo hay tai nạn té ngã xảy ra không phải do giàn giáo kém chất lượng, mà do lắp đặt sai kỹ thuật hoặc sử dụng chủ quan. Do đó, hiểu rõ cách dùng giàn giáo 0m9 một cách chuẩn mực sẽ giúp bạn ngăn ngừa rủi ro, bảo vệ tính mạng con người và tài sản công trình.

Chuẩn Bị Trước Khi Lắp Dựng Giàn Giáo 0m9

Trước khi tiến hành lắp giàn giáo 0m9, khâu chuẩn bị đóng vai trò rất quan trọng để đảm bảo quá trình dựng giáo diễn ra suôn sẻ và an toàn:

Kiểm Tra Chất Lượng Thiết Bị: Hãy chắc chắn rằng các khung giàn giáo 0.9m, thanh giằng chéo, và các phụ kiện đi kèm (chốt khóa, ống nối, đế chân…) đều ở trong tình trạng tốt. Không sử dụng giàn giáo bị méo mó, rạn nứt hoặc han gỉ nặng. Nếu phát hiện vết nứt ở mối hàn, cong vênh ở thanh giằng hay chốt khóa lỏng lẻo, cần thay thế hoặc sửa chữa trước khi dùng. Việc kiểm tra này nên thực hiện mỗi lần trước khi lắp dựng, đặc biệt với giàn giáo đã sử dụng lâu ngày hoặc thuê từ đơn vị khác.
Chuẩn Bị Mặt Bằng: Đảm bảo nền đất hoặc sàn nơi dựng giàn giáo phải bằng phẳng và chịu tải tốt. Nếu là nền đất mềm hoặc không bằng phẳng, cần gia cố bằng các tấm gỗ hoặc tấm đệm dưới chân giàn giáo để tạo độ ổn định. Tránh dựng giàn giáo 0m9 trên nền đất trơn trượt hoặc dốc mà không có biện pháp cân bằng, vì giàn giáo lửng nhẹ có thể bị xê dịch nếu mặt bằng không vững.
Sắp Xếp Khu Vực Lắp Dựng An Toàn: Khu vực sẽ lắp giàn giáo nên được giải phóng vật cản, di dời vật liệu, dụng cụ không cần thiết ra xa để có không gian thao tác. Đồng thời khoanh vùng cảnh báo (ví dụ đặt biển “Đang lắp dựng giàn giáo, cấm vào”) để người không phận sự không lại gần trong lúc dựng giáo, phòng trường hợp khung giáo chưa cố định có thể ngã gây nguy hiểm.
Trang Bị Bảo Hộ Lao Động: Công nhân tham gia lắp giàn giáo cần được trang bị mũ bảo hộ, găng tay, giày chống trượt. Mặc dù giàn giáo 0m9 thấp, nhưng khi lắp lên 2-3 tầng, người thợ có thể phải leo cao; do đó cũng nên chuẩn bị dây an toàn để móc vào điểm cố định nếu cần làm việc ở trên cao trong lúc lắp ráp.

Quy Trình Lắp Dựng Giàn Giáo 0m9 Đúng Kỹ Thuật

Việc lắp giàn giáo 0m9 không phức tạp, nhưng cần tuân thủ đúng trình tự và đảm bảo các điểm kết nối chắc chắn. Dưới đây là quy trình lắp dựng cơ bản, giả sử chúng ta lắp một giàn giáo 0m9 hai tầng (tức chiều cao tổng 1.8m):

Lắp Khung Tầng Thứ Nhất: Đầu tiên, đặt hai khung giàn giáo 0.9m dựng đứng song song, khoảng cách chân khung bằng chiều dài thanh giằng chéo (thông thường khung 0m9 sử dụng giằng chéo 1m71). Một người giữ cố định một khung, người còn lại nâng thanh giằng chéo lên gắn vào chốt nối trên khung. Cài chốt hoặc vặn ốc siết chặt nếu giàn giáo dùng ốc. Sau đó tiếp tục gắn thanh giằng chéo thứ hai ở mặt đối diện của khung. Khi 2 thanh chéo đã được gắn, cặp khung 0.9m sẽ tự đứng vững dưới dạng hình hộp chữ nhật.
Kiểm Tra Cân Bằng và Cố Định Chân Đế: Sau khi lắp khung tầng một, sử dụng nivô (thước thủy) hoặc quan sát bằng mắt để kiểm tra xem giàn giáo có bị nghiêng không. Điều chỉnh vị trí các chân sao cho giàn giáo thăng bằng. Tại bước này, nếu có kích chân (chân tăng đơ) thì lắp kích chân vào lỗ chân khung để điều chỉnh độ cao cân bằng và tạo mặt đế chắc. Khóa chốt kích chân cẩn thận sau khi đã cân bằng. Nếu không dùng kích chân, đảm bảo các tấm đệm lót dưới chân (nếu có) không bị xê dịch.
Lắp Khung Tầng Thứ Hai (nếu cần độ cao hơn): Đặt tiếp hai khung 0.9m lên trên đỉnh của tầng một. Lưu ý: Thông thường khung giàn giáo lửng không có đầu nối; do đó để chồng tầng, bạn phải dùng ống nối (ống típ)luồn vào hai đầu ống đứng của khung tầng dưới, sau đó trượt khung tầng trên vào các ống nối đó. Gắn các ống nối chắc chắn (có chốt giữ chống tuột). Sau đó tương tự tầng dưới, lắp 2 thanh giằng chéo cho tầng hai để cố định khung. Kết nối hoàn chỉnh, ta sẽ có một tháp giàn giáo 2 tầng vững chắc.
Lắp Mâm Giàn Giáo hoặc Sàn Công Tác (nếu có): Ở chiều cao 1.8m (2 tầng khung 0.9m), công nhân có thể đứng trên thanh ngang của khung để làm việc. Tuy nhiên để an toàn và thoải mái hơn, nên đặt một mâm giàn giáo (tấm sàn bằng thép có móc gài vào khung) hoặc dùng ván gỗ đặt ngang các thanh ngang tạo thành sàn công tác. Điều này giúp có mặt bằng rộng rãi để di chuyển và để dụng cụ khi làm việc trên cao.
Lắp Lan Can An Toàn (nếu cần): Nếu giàn giáo 0m9 được dùng độc lập và công nhân làm việc trên đó ở độ cao gần 2m, hãy xem xét lắp thêm lan can bảo vệ xung quanh. Có thể tận dụng các đoạn ống thép hoặc thanh giằng để tạo thành khung lan can, dùng kẹp hoặc ràng buộc chắc chắn vào giàn giáo. Lan can cao khoảng 1m và có thanh ngang giữa sẽ giúp bảo vệ người đứng trên mâm không bị bước hụt chân ra ngoài.
Kiểm Tra Toàn Bộ: Sau khi lắp xong, kiểm tra lại tất cả các chốt, ốc siết, mối nối. Dùng tay lắc nhẹ giàn giáo để thử độ ổn định. Giàn giáo lắp đúng sẽ rất chắc, không rung lắc đáng kể. Đảm bảo không có chốt nào còn lỏng, thanh giằng nào chưa cài.

Hình 1: Công nhân lắp dựng hệ thống giàn giáo (loại khung 0.9m sơn màu xanh) – cần cẩn thận siết chặt các khớp nối bằng búa để đảm bảo giàn giáo vững chắc.

Mẹo thực tế: Luôn lắp các thanh giằng chéo đối diện nhau trên cùng một tầng trước khi chuyển lên tầng trên. Điều này giữ cho khung không bị đổ khi bạn chưa kịp giữ. Ngoài ra, không đứng trên khung giàn giáo khi nó chưa được lắp giằng hoàn chỉnh – rất nguy hiểm vì khung có thể gập lại.

Nguyên Tắc An Toàn Khi Sử Dụng Giàn Giáo 0m9

Sau khi giàn giáo 0m9 đã được lắp dựng, giai đoạn sử dụng cũng đòi hỏi tuân thủ nhiều nguyên tắc an toàn để đảm bảo tránh tai nạn cho người và thiết bị:

Không Vượt Quá Tải Trọng Cho Phép: Mặc dù giàn giáo 0m9 có khả năng chịu tải tốt, nhưng mỗi bộ giàn giáo đều có giới hạn tải trọng an toàn. Tránh việc có quá nhiều công nhân cùng đứng trên một tầng giàn giáo lửng (thông thường tối đa 2 người trên mâm 2m là hợp lý). Cũng không nên chất quá nhiều vật liệu nặng lên giàn giáo. Ví dụ, để xếp gạch hay xô vữa lên sàn công tác thì nên chia nhỏ tải trọng, không đặt tập trung một chỗ và không vượt quá khuyến cáo của nhà sản xuất.
Luôn Sử Dụng Đầy Đủ Thanh Giằng, Chốt Khóa: Đôi khi, do chủ quan hoặc để nhanh hơn, một số đội thi công bỏ bớt thanh giằng chéo hoặc không cài khóa an toàn để “tiết kiệm” vài phút. Đây là thói quen cực kỳ nguy hiểm. Thiếu giằng chéo có thể làm giàn giáo mất ổn định kết cấu, dễ lật đổ khi có tác động ngang. Thiếu chốt khóa có thể làm khung và giằng tuột ra khi đang sử dụng. Vì vậy, nguyên tắc bất di bất dịch là lắp đủ và đúng tất cả các thành phần của giàn giáo. Mỗi ốc siết, mỗi chốt an toàn phải được xiết chặt trước khi sử dụng.
Không Tự Ý Thay Đổi Cấu Hình Khi Đang Sử Dụng: Nếu giàn giáo đang được công nhân đứng làm việc, tuyệt đối không tháo bớt giằng, không nâng hạ kích chân hoặc di chuyển giàn giáo. Mọi sự điều chỉnh phải thực hiện khi không có người trên giàn giáo. Khi cần di chuyển vị trí, hãy yêu cầu mọi người xuống đất, tháo dỡ giàn hoặc nhấc giàn (với giàn giáo 0m9 nhẹ có thể nhấc cả khung di chuyển nếu khoảng cách gần và địa hình phẳng) rồi mới lắp lại để sử dụng.
Sử Dụng Thang Leo Lên Xuống: Đối với giàn giáo cao từ 2 tầng trở lên, việc leo trèo lên xuống phải đúng cách. Không trèo bên ngoài khung dễ trượt chân. Thay vào đó, hãy sử dụng thang chuyên dụng móc vào giàn giáo hoặc tận dụng khung giàn giáo có tích hợp bậc thang (một số khung giàn giáo có thiết kế bậc thang tròn trên khung). Leo lên xuống từ bên trong lòng giàn giáo, luôn quay mặt vào khung, tay bám chắc, từng người một để tránh rung lắc.
Đảm Bảo An Toàn Cho Khu Vực Xung Quanh: Khi công nhân làm việc trên giàn giáo lửng, phía dưới nên được giăng lưới hoặc đặt rào cảnh báo để người khác không đi ngang qua khu vực có khả năng vật rơi. Dù làm việc không quá cao, nhưng một dụng cụ rơi từ độ cao 1-2m cũng có thể gây thương tích cho người bên dưới. Luôn giữ khu vực làm việc ngăn nắp, không để dụng cụ thừa trên mép giàn giáo có thể đá văng xuống.

Hai công nhân đang làm việc trên hệ thống giàn giáo khung. Chú ý sử dụng dây đai an toàn khi làm việc ở độ cao và luôn giữ khu vực chân giáo ổn định, không trơn trượt.

Hình 2: Hai công nhân đang làm việc trên hệ thống giàn giáo khung. Chú ý sử dụng dây đai an toàn khi làm việc ở độ cao và luôn giữ khu vực chân giáo ổn định, không trơn trượt.

Thường Xuyên Kiểm Tra Trong Suốt Quá Trình Sử Dụng: Không chỉ kiểm tra trước khi lắp, mà trong khi sử dụng dài ngày, hãy kiểm tra giàn giáo hàng ngày. Mỗi buổi sáng trước khi bắt đầu làm việc, người phụ trách an toàn nên đi một vòng, quan sát các chân giàn có bị lún không, các chốt có còn chặt không. Nếu phát hiện chân giáo lún do nền đất mềm sau mưa, phải lập tức hạ giàn giáo và gia cố nền. Nếu thấy giàn giáo bị xê dịch khỏi vị trí ban đầu, cần căn chỉnh lại. Việc kiểm tra định kỳ giúp phát hiện sớm dấu hiệu nguy hiểm và xử lý kịp thời.
Không Sử Dụng Giàn Giáo 0m9 Ngoài Mục Đích Thiết Kế: Giàn giáo khung lửng được thiết kế cho mục đích chống đỡ con người và vật liệu trong thi công xây dựng. Không sử dụng giàn giáo như cầu thang cho người qua lại liên tục, không dùng làm giá đỡ máy móc thiết bị nặng nếu không có tính toán chịu lực cụ thể. Tránh ghép nối giàn giáo 0m9 thành kết cấu cao quá mức cho phép (ví dụ chồng 4-5 tầng khung lửng mà không có giằng cố định với tòa nhà) – nếu cần cao hơn thì nên kết hợp khung cao hơn để đảm bảo độ cứng tổng thể.

Kinh Nghiệm Thực Tế Đảm Bảo An Toàn Với Giàn Giáo Lửng

Để minh họa cho những nguyên tắc trên, dưới đây là một số kinh nghiệm thực tế từ công trường và lời khuyên hữu ích:

Luôn Có Người Giám Sát An Toàn: Tại các công trình, nên phân công một người có kinh nghiệm làm giám sát an toàn giàn giáo. Người này sẽ chịu trách nhiệm kiểm tra giàn giáo hàng ngày, nhắc nhở công nhân tuân thủ quy tắc (đeo dây an toàn, không leo trèo ẩu…). Sự hiện diện của một “mắt thần” giám sát sẽ giúp mọi người ý thức hơn và phát hiện kịp thời sai sót.
Huấn Luyện Cho Công Nhân Mới: Nếu có thợ mới hoặc lần đầu sử dụng giàn giáo 0m9, hãy dành thời gian hướng dẫn họ cách lắp và dùng giàn giáo. Đừng cho rằng giàn giáo thấp thì không cần huấn luyện – bất kỳ thiết bị nào cũng cần hiểu rõ mới dùng tốt được. Hướng dẫn nên bao gồm cả thực hành lắp ráp dưới sự kèm cặp của thợ lành nghề.
Ghi Nhớ Đặc Tính Giàn Giáo Lửng: Một đặc điểm của giàn giáo lửng là trọng lượng nhẹ. Điều này có lợi nhưng cũng có nghĩa là gió mạnh có thể ảnh hưởng. Nếu để giàn giáo lửng ngoài trời nơi gió lộng (dù thấp nhưng gió to có thể thổi ngã khung nếu không có tải trọng), nên cân nhắc cột buộc giàn giáo vào kết cấu cố định khi nghỉ thi công, hoặc hạ giàn xuống khi hết giờ làm nếu dự báo gió lớn.
Không Chủ Quan Dù Chiều Cao Thấp: Nhiều người nghĩ rằng “giàn giáo thấp, té cũng không sao”. Đây là suy nghĩ nguy hiểm. Chỉ cần ngã từ độ cao chưa tới 1m nhưng đầu đập trúng vật cứng cũng có thể gây chấn thương nghiêm trọng. Vì vậy, luôn tuân thủ đầy đủ biện pháp bảo hộ như khi làm việc trên cao, kể cả khi đứng trên giàn giáo 0.9m một tầng.
Chia Sẻ Tải Trọng Khi Xếp Vật Liệu: Nếu cần đặt nhiều gạch, vữa lên giàn giáo lửng, hãy chia đều ra hai đầu khung thay vì dồn một chỗ. Kinh nghiệm thợ hồ cho thấy, đặt một xô vữa 50kg ở giữa mâm giàn giáo đôi khi làm võng nhẹ, nhưng nếu đặt 2 xô 25kg ở hai đầu mâm sát khung đứng sẽ an toàn hơn. Luôn nghĩ đến chuyện phân bổ tải để khung chịu lực cân bằng.
Video Tham Khảo: Để hình dung trực quan hơn, bạn có thể tham khảo Video hướng dẫn lắp giàn giáo an toàn dưới đây, trong đó trình bày cách dựng giàn giáo khung (tương tự giàn giáo 0m9) một cách đúng kỹ thuật và an toàn:

Hướng Dẫn Lắp Giàn Giáo Hoàn Thiện (YouTube)

Nhìn chung, sử dụng giàn giáo 0m9 an toàn không phải là công việc quá phức tạp nếu chúng ta nắm vững kiến thức và tuân thủ nguyên tắc. Từ khâu chuẩn bị, lắp dựng đến khi vận hành sử dụng đều cần sự cẩn trọng, trách nhiệm. Giàn giáo lửng sẽ thật sự phát huy hiệu quả và trở thành người bạn đồng hành tin cậy của người thợ xây dựng nếu được sử dụng đúng cách. Hãy luôn nhớ rằng: an toàn của ngày hôm nay là tiền đề cho tiến độ và chất lượng công trình ngày mai. Vì vậy, đừng bao giờ chủ quan khi làm việc với giàn giáo, dù lớn hay nhỏ. Một giàn giáo 0m9 nhỏ bé nhưng được lắp đúng và dùng đúng sẽ nâng đỡ những công trình lớn một cách an toàn vững chắc!

Liên Hệ Tư Vấn - Giàn giáo xây dựng Đức Tài: